मालमत्ता खरेदीसाठी आवश्यक असलेल्या क्लिष्ट अटींनी भरलेल्या कागदपत्रांची यादी कधीच संपुष्टात येत नाही असे दिसते. असा एक दस्तऐवज म्हणजे ७/१२, सातबारा होय. जेव्हा खरेदीदार भूखंड खरेदी करण्याचा विचार करीत असेल तेव्हा हे विशेषतः आवश्यक असते.
चला व्याख्या सुरू करूया........
७/१२ उतारा दस्तऐवज हे कोणत्याही जिल्ह्यातीलजमीन मालमत्ता नोंदणीचा एक दस्तऐवज आहे, जो महाराष्ट्र राज्य सरकारच्या महसूल विभागानेअंतर्गत ठेवला जातो . यालाच राज्यात 'सात -बारा उतारा' म्हणतात.
७/१२ , सातबारा उतारा म्हणजे काय?
७/१२ दस्तऐवज हे महाराष्ट्रातील कोणत्याही जिल्ह्यातील जमीन अभिलेखाचातयार केलेला दस्तऐवज आहे, ज्यात एखाद्या विशिष्ट जागेच्या संपूर्ण मालकीहक्काची माहिती आहे. यात सर्वेक्षण तपशील, क्षेत्र, सध्याच्या मालकाचे नाव नोंदवलेली तारीख इत्यादीसारख्या आवश्यक व महत्त्वपूर्ण बाबी आहेत.
सातबारा उतारा कोण देतो
“७/१२ उतारा हा तलाठी , तहसीलदार किंवा संबंधित जमीन प्राधिकरणाद्वारे जारी केला जातो. तुम्ही एकतर ७/१२ च्या उत्तराची प्रत मिळविण्यासाठी अधिकृत फी भरू शकता किंवा एक प्रत मिळविण्यासाठी माहितीचा अधिकार (आरटीआय) कायद्याचा वापर करू शकता,
७/ १२ च्या उताऱ्याचे नाव दोन फॉर्मवर ठेवले गेले आहे जे उतारा माहिती गोळा करण्यासाठी वापरले जातात:
सातबाऱ्यांमधील सात व बारा
हे दोन्ही फॉर्म “महाराष्ट्र भूमी महसूल रेकॉर्ड ऑफ राईट्स अँड रजिस्टर नियम १९७१ मध्ये विहित आहेत. या दोन्ही फॉर्ममधील माहिती भूमी अभिलेख रजिस्टरमध्ये भरलेली आहे. म्हणून, माहिती मिळविण्यासाठी, त्या जागेशी संबंधित रजिस्टरचा उतारा देण्यात आला आहे.
७/१२ उताऱ्यामध्ये शीर्षक (मालकीहक्क ) कसे हस्तांतरित केले जाऊ शकते
“७/१२ उतारा हा स्थापित शीर्षकाचा अंतिम पुरावा नाही. हे केवळ महसुलाच्या हेतूसाठी जमीन नोंद आहे आणि त्याचा वापर जमीन ताब्यात घेण्याचे अधिकार दर्शविण्यासाठी केला जाऊ शकतो. म्हणून, ७/१२ च्या आधारे कोणतेही शीर्षक हस्तांतरित केले जाऊ शकत नाही,
७/१२ उताऱ्यामधील महत्वाच्या गोष्टी
आपल्याला ७/१२ उताऱ्याची आवश्यकता का आहे?
७/१२ दस्तऐवज किंवा 'जमीन अधिकारांचे रेकॉर्ड' हे खेड्यातील वडिलोपार्जित जमिनीच्या मालकीच्या शोधात वापरले जाते. भूमीवर परिणाम करणारे मागील वाद किंवा कोणत्याही खटल्याच्या आदेशांची तपासणी करण्यात देखील हे मदत करते. त्यामध्ये जमिनीवरील सर्व कामांची नोंद आहे.
कायदेशीर रेकॉर्ड देखील सभोवतालच्या नैसर्गिक बाबींचा समावेश करून, जमीनची ओळख स्थापित करते. जर ती एक कृषी जमीन असेल तर त्या कागदपत्रात यापूर्वी अंतिम वेळी पिकाची नोंद झाली होती.
७/१२ उतारा कसा मिळवायचा?
7/12 उतारा प्राप्त करण्यासाठी, आपल्याला जवळच्या तलाठी कार्यालय ,तहसीलदारांच्या कार्यालयाला भेट देण्याची व इच्छित कार्यकाळात ७/१२ दस्तऐवजासाठी अर्ज करणे आवश्यक आहे.
- ७/१२ च्या दस्तऐवजावर महाराष्ट्र सरकारच्या भूमिअभिलेख संकेतस्थळावरही प्रवेश करता येईल. वेबसाइटला भेट द्या आणि ७/१२ उतारा पहाण्यासाठी जिल्हा नकाशावर आपला परिसर शोधा. आपल्याला पुढील चरणांद्वारे इच्छित परिणाम मिळू शकेल:
- संबंधित याद्यांमधून तालुका व खेड्यांची नावे निवडा
- खालीलपैकी कोणताही पर्याय निवडा आणि ७/१२ उतारा शोधण्यासाठी आवश्यक तपशील प्रविष्ट करा
- सर्व्हे नं. क्वेरी - मालमत्तेचा सर्वेक्षण क्रमांक तुम्हाला माहिती असल्यास, ७/१२ च्या उताऱ्याचा शोध घेण्यासाठी तुम्ही हा पर्याय वापरू शकता.
- नावानुसार क्वेरी - हा पर्याय आपल्याला नावाने 7/12 उतारा शोधण्याची परवानगी देतो
- दाखवा ७/१२ वर क्लिक करा
७/१२ उतारा मिळण्याच्या प्रक्रियेस स्पष्टतेसाठी सरकारने भूमीअभिलेख या या वेबसाइट वर तलाठ्यांना ७/१२ च्या उताऱ्याची कॉपी मिळवता येतील.
